Cukrzyca jest to grupa chorób charakteryzujących się przewlekłą hiperglikemią wynikającą z zaburzeń wydzielania i/lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów: oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
ROZPOZNAWANIE CUKRZYCY
Według najnowszych zaleceń WHO i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego(PTD) cukrzycę rozpoznajemy, gdy:
| Glikemia przygodna — oznaczona w próbce krwi pobranej o dowolnej porze dnia, niezależnie od pory ostatnio spożytego posiłku | Glikemia na czczo — oznaczona w próbce krwi pobranej 8–14 godzin od ostatniego posiłku | Glikemia w 120. minucie doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT) według WHO |
| Stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) → cukrzyca (gdy występują objawy hiperglikemii, takie jak: wzmożone pragnienie, wielomocz, osłabienie) | Stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej 70–99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l) → prawidłowa glikemia na czczo (NGT)
100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l) → nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG) ≥ 126 mg/dl (7,0 mmol/l) → cukrzyca* |
< 140 mg/dl (7,8 mmol/l) → prawidłowa tolerancja glukozy (IGT)
140–199 mg/dl (7,8–11,1 mmol/l) → nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT) ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) → cukrzyca* |
ZASADY PRAWIDŁOWEGO WYKONYWANIA DOUSTNEGO TESTU OBCIĄŻENIA GLUKOZĄ (OGTT)
Metabolizmem nazywa się ogół reakcji zachodzących w organizmie. Są one podstawą wszystkich zjawisk biologicznych. Dzięki nim komórki dzielą się i rosną, komunikują się z innymi komórkami i reagują na bodźce zewnętrzne. Choroby metaboliczne wynikają z zaburzenia procesów przemiany materii. W przypadku cukrzycy problem dotyczy gospodarki cukrowej.
HIPERGLIKEMIA
Zasady wykonania OGTT
- Pacjent powinien zgłosić się na badanie po przespanej nocy, na czczo – po co najmniej 8-godzinym wstrzymaniu się od przyjmowania posiłków i picia płynów.
- Przez ostatnie 3 dni przed badaniem pacjent powinien stosować dietę o normalnej zawartości węglowodanów (co najmniej 150g/dobę)
- Po oznaczeniu glikemii na czczo pacjent powinien wypić w ciągu 5 minut 75 g glukozy rozpuszczonej w 250-300 ml wody.
- Na kolejne pobranie krwi (po 120 minutach) pacjent powinien oczekiwać w pozycji siedzącej, bez wykonania wysiłku fizycznego, spożywania dodatkowych posiłków i płynów oraz palenia papierosów.
- W ocenie wyników badania należy uwzględnić fakt ewentualnego przyjmowania przez pacjenta leków na zachowanie się glikemii.
- Badania należy wykonywać w okresie ostrych stanów chorobowych, stanów gorączkowych lub znacznego wyczerpania organizmu.
EPIDEMIOLOGIA CUKRZYCY
W Polsce chorobowość na cukrzycę wynosi 8-9%, choruje ok. 3 miliony osób, ok 2,2 miliona objęte jest leczeniem, a około 1miliona nie jest świadoma swojej choroby, Dodatkowo chorych ze stanem przedcukrzycowym jest dwa razy więcej niż chorych na cukrzycę. Po 60 roku życia co czwarta, a po 80 roku co druga osoba choruje na cukrzycę.
20 000 tysięcy dzieci i młodzieży oraz 200 000 tysięcy dorosłych choruje na typ 1cukrzycy.
KLASYFIKACJA CUKRZYCY
TYPY CUKRZYCY: