Wysiłek fizyczny zwiększa wrażliwość tkanek obwodowych na insulinę i w ten sposób może istotnie wpływać na kontrolę glikemii. Bezpośredni wpływ ćwiczeń na mięśniowy transport glukozy jest stosunkowo krótkotrwały (2-4 godz.), jednak wzrost wrażliwości na aktywację transportu przez insulinę jest jeszcze po upływie 48 godzin od zakończenia ćwiczeń. W przypadku osób otyłych aktywność fizyczna ma służyć nie tylko poprawie kontroli glikemii, a także redukcji masy ciała.
Wysiłek fizyczny powinien być regularny, najlepiej codzienny. Przez termin „wysiłek fizyczny” należy rozumieć każdy rodzaj aktywności, niekoniecznie w formie wyczynowego uprawiania sportu (spacer, rezygnacja z używania windy, wcześniejsze wysiadanie, np. przystanek bliżej ze środków komunikacji miejskiej).
Ograniczeniem aktywności fizycznej jest obecność zaawansowanych powikłań cukrzycy, dlatego przed podjęciem decyzji o uprawianiu sportu wskazana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym.
ZASADY PODEJMOWANIA AKTYWNOŚCI
- Należy kontrolować glikemie przed wysiłkiem fizycznym, w trakcie wysiłku, a także kilka godzin po jego zakończeniu.
Wysiłek fizyczny jest przeciwskazany, gdy stężenie glukozy we krwi przekracza 250 mg/dl w typie 1 cukrzycy, natomiast w typie 2 cukrzycy nie powinno przekraczać 30 mg/dl, jak również zbyt niski poziom glukozy jest przeciwskazaniem do jego podjęcia (poniżej 100 mg/dl). W typie 1 cukrzycy należy dodatkowo sprawdzić poziom ketonów w moczu lub we krwi (testy paskowe). - Wysiłek fizyczny powinien trwać przynajmniej 150 minut tygodniowo – w cyklach 3xw tygodniu, z przerwami nie dłuższymi niż 2 dni.
- Podejmując wysiłek fizyczny należy spożyć dodatkowe węglowodany i co godzinę w trakcie trwania wysiłku, a także po jego zakończeniu, zwłaszcza jeżeli trwał dłużej (20 – 30 g ekwiwalent 1 -2 wymienników węglowodanowych na 30 min wysiłku).
- Unikać ciężkiego wysiłku w trakcie szczytu działania insuliny, czyli najlepiej wysi łek podjąć 2 godziny po posiłku.
- Nie wstrzykiwać insuliny w okolice ciała szczególnie uczestniczące podczas wysiłku fizycznego.
- Zmniejszyć dawkę insuliny przed wysiłkiem nawet o 30 -50%, w zależności od nasilenia aktywności fizycznej i wartości glikemii.
- W typie 1 cukrzycy można zacząć od wysiłku anaerobowego, a potem podjąć wysiłek aerobowy- to warunkuje lepsze utrzymanie poziomu cukru we krwi.